آیا رژیم کتوژنیک در شیردهی مجاز است؟

رژیم کتوژنیک یک رژیم لاغری برای کاهش وزن و رسیدن به وزن ایده آل است. برخی از زنان در دوران شیردهی برای کاهش وزن و از بین بردن اضافه وزن ناشی از بارداری به سراغ رژیم های لاغری می روند، یکی از این رژیم ها کتوژنیک است. اما آیا رژیم کتوژنیک در شیردهی مجاز است؟ یا خیر.

برای یافتن جواب این سوال، خواندن این مقاله از مجله دکتر آیتم را به شما توصیه می شود، در این مقاله درباره تاثیر رژیم کتوژنیک در دوران شیردهی و عوارض آن در این دوران بحث خواهیم کرد.

رژیم کتوژنیک چیست؟

رژیم کتوژنیک یا رژیم کتو یک رژیم لاغری که بر پایه کاهش مصرف کربوهیدرات و افزایش مصرف چربی های سالم است. در این رژیم به دلیل کاهش کربوهیدرات ها، بدن برای تامین انرژی خود از چربی های ذخیره شده در بدن استفاده می کند.

تاثیر رژیم کتوژنیک بر بدن

بدن در حالت عادی از کربوهیدرات ها به عنوان منبع سوخت و ساز خود استفاده می کند، اما در رژیم کتوژنیک با کاهش کربوهیدرات، بدن برای تامین انرژی خود به سراغ چربی های ذخیره می رود.

کبد چربی را تجزیه و به کتون تبدیل می کند و یک تغییر متابولیکی ایجاد می شود؛ بدن وارد حالت کتوز می شود و از کتون ها برای تامین انرژی خود استفاده می کنند.

👈بیش تر بخوانید: آیا می دانید آنفولانزای کتو چیست؟

آیا رژیم کتوژنیک در شیردهی مجاز است؟

با توجه به اینکه در رژیم کتو مصرف مواد غذایی کربوهیدرات دار، محدود می شود، پیروی از آن برای مادران شیرده غیرمجاز است. چون بدن خانم ها در دوران شیردهی برای تولید شیر به مواد مغذی و معدنی نیاز دارد.

نوزاد شیرخوار برای رشد و زندن ماندن مخصوصا در شش ماهه اول تولد، از شیر مادر استفاده می کند، شیر مادر حاوی تمامی مواد مغذی، مایعات و انرژیی است که نوازد برای رشد و تکامل خود به آنها نیاز دارد. همچنین شیرمادر بدن نوزاد در برابر بیماری و عفونت ایمن می کند.

مواد مغذی مورد موجود در شیر از بدن مادر تامین می شوند، به همین دلیل در دوران شیردهی باید از یک رژیم غذایی متعادل پیروی کند و هیچ محدودیت غذایی توصیه نمی شود.

در رژیم کتوژنیک به دلیل کاهش مصرف مواد غذایی کربوهیدرات دار، احتمال کمبود مواد مغذی مورد نیاز بدن مادر و نوزاد وجود دارد.

به دلایل زیر رژیم کتوژنیک در شیردهی مجاز نیست؛

کاهش مقدار شیر و کیفیت آن

برای تولید شیر، مادر باید کالری کافی دریافت کند و مایعاتی کافی و مواد غذایی سالم و متنوع مصرف کند. اما با پیروی از رژیم کتو محدودیت های غذایی شروع می شود و ممکن است کالری دریافتی نیز کاهش یابد.

از طرفی با مصرف مواد غذایی حاوی چربی و پروتئین فرد زود احساس سیری می کند و غذای و کالری کم دریافت خواهد کرد. محدودیت در مصرف برخی از غذاها و کاهش کالری دریافتی باعث کاهش مقدار شیر تولید شده و کیفیت آن می شود.

با کمبود مواد مغذی و ویتامین ها در بدن مادر، احتمال کم شدن کیفیت شیر و کاهش مواد مغذی مورد نیاز نوزاد نیز بیشتر می شود؛ این شرایط در رشد نوزاد تاثیر می گذارد.

👈بیش تر بخوانید: رژیم کتو چگونه به درمان کبد چرب کمک می کند؟

مجاز نبودن رژیم کتوژنیک در شیردهی به دلیل کم آبی در بدن مادر شیرده

وارد شدن بدن به حالت کتوز و افزایش کتون در بدن، نیاز به مایعات فراوان دارد، در صورت مصرف کم آب و مایعات در دوران شیردهی و پیروی از رژیم کتوژنیک احتمال کم آبی در بدن بالا میرود ، مقدار شیر نیز کم می شود.

اسیدی شدن خون مادر

تغییر متابولیکی وارد شدن به حالت کتوز باعث بالا رفتن سطح کتون ها و تغییرات در گازهای خون و در نهایت اسیدی شدن خون می شود. این حالت ممکن است برای بدن مادر خطرناک باشد و باعث ایجاد استفراغ یا حالت تهوع، تنگی نفس، درد شکم، بی اشتهایی و درد قفسه سینه شود؛ بنابراین پیروی از رژیم کتوژنیک در شیردهی توصیه نمی شود.

کم خونی و کمبود مواد مغذی در بدن مادر

زمانی انرژی کافی به بدن مادر نرسد و مادر در طول روز به اندازه کافی مواد مغذی مانند کلسیم، روی، آهن و ویتامین ها دریافت نکند، برای تولید شیر از ذخایر و مواد مغذی مورد نیاز خود مادر استفاده می شود؛ این شرایط به مرور باعث کمخونی، کمبود ویتامین ها و کمبود کلسیم در بدن مادر شیرده می شود.

👈بیش تر بخوانید: رژیم کتوژنیک در بارداری

بهترین برنامه غذایی برای دوران شیردهی

بهترین رژیم برای دوران شیردهی تعادل در مصرف مواد غذایی متنوع است، در زیر به بهترین مواد غذایی برای خانم های شیرده اشاره می کنیم:

• میوه و سبزیجات: انواع توت ها، پرتقال، نارنج،آناناس، کلم، فلفل دلمه، سیر، کلم بروکلی، گوجه فرنگی و …
• چربی های سالم: روغن آووکادو، نارگیل، زیتون و …
• مرغ، تخم مرغ، گوشت گاو، گوسفند، گوساله
• ماهی، صدف، ساردین
• آجیل ها و دانه های مانند گردو، بادام، دانه چیا، دانه کتان
• حبوبات و غلات مانند لوبیا، جو دوسر، کینوا، عدس، گندم چاودار
• مکمل های غذایی مانند مولتی ویتامین ها، مکمل های معدنی و ویتامینی

به جای پیروی از رژیم کتوژنیک در شیردهی باید مواد غذایی بالا را به صورت متعادل مصرف کرد.

👈بیش تر بخوانید: آیا با عوارض رژیم کتو آشنایی دارید؟

جمع بندی درباره رژیم کتوژنیک در شیردهی

متخصصین تغذیه استفاده از رژیم کتو را در دوران شیردهی توصیه نمی کنند، چون با کاهش مصرف مواد غذایی حاوی کربوهیدرات ممکن است مواد مغذی و مورد نیاز برای مادر و نوزاد، به اندازه کافی به بدن نرسند.

با رژیم کتوژنیک کیفیت و کمیت شیر مادر پایین می آید و ممکن است در رشد نوزاد تاثیر منفی داشته باشد.

از طرفی ممکن است افزایش تولید کتون در بدن نیز باعث کم آبی در بدن مادر شود.

بنابراین باید به جای رژیم کتوژنیک از یک برنامه غذایی متعادل استفاده شود تا نیاز بدن مادر و نوزاد به خوبی رفع شوند.